| 持世经 第二卷 姚秦龟兹三藏鸠摩罗什译 持世经五阴品第二之二 持世。何谓菩萨摩诃萨正观察选择识阴。菩萨摩诃萨观非阴是识阴。颠倒阴是识阴。虚妄阴是识阴。何以故。持世。是识阴从颠倒起。虚妄缘所系。从先业有。现在缘所系。属众因缘。虚妄无所有。忆想分别起。从识而生。有所识故名之为识。从忆想分别觉观生。假借而有。有所识故数名为识。以识诸物故。以起心业故。以思惟故。众缘生相故。起种种思惟故。数名识阴。从有所识。有识像出。示心业故。摄思惟故。数名识阴。或名为心。或名为意。或名为识。皆是意业分别故识阴所摄。识相识行识性示故。数名识阴。如是非阴是识阴。不生不起不作。但以颠倒相应缘虚妄识故。数名识阴。何以故。是识阴从众因缘生无自性。次第相续生。念念生灭。是识缘不生阴相。何以故。是识阴生相不可得。决定相亦不可得。生相不可得故。决定相不可得故。根本无所有故。自相无故。牢坚不可得故。智者正观察选择通达非阴是识阴。凡夫于非识阴生识阴相。以觉观分别忆想颠倒相应虚妄所缚。强名为识阴。贪着是识阴依止所识。依止识种种示思惟故生起识阴。是人种种分别。贪着内识。贪着外识。贪着内外识。贪着远识贪着近识。以识相故分别起识阴。是人以忆想分别若心若意若识。假借强名是心是意是识。如是知种种心相生。是凡夫贪着识阴。为识阴所缚。心意识合故。起种种识阴。分别虚妄事故。以一相故。以决定相故。能得是心是意是识。能得分别爱着。是人依止识阴深贪识故。亦得过去识阴贪着念有。亦得未来识阴贪着念有。亦得现在识阴贪着念有。诸凡夫于见闻觉知法中。计得识阴贪着念有。是人贪着见闻觉知法。为识阴所缚贵其所知。以心意识合系故驰走往来。所谓从此世至彼世。从彼世至此世。皆识阴所缚故。不能如实知识阴。识阴是虚妄不实颠倒相应。因见闻觉知法起。此中无有实识者。若不能如是实观。或起善识。或起不善识。或起善不善识。是人常随识行。不知识所生处。不知识如实相。持世。菩萨摩诃萨于此中如是正观知识阴从虚妄识起。所谓见闻觉知法中众因缘生。无法生法想故贪着识阴。我等不应随凡夫学。人我等当如实正观察选择识。如实正观察选择识阴。是诸菩萨如实观时。知识阴虚妄不实从本已来常不生相。知非阴是识阴。像阴是识阴。幻阴是识阴。譬如幻所化人识。不在内亦不在外。亦不在中间。识性亦如是。如幻性虚妄缘生。从忆想分别起。无有实事如机关木人。识亦如是从颠倒起虚妄因缘和合故有。如是观时。知识皆无常苦不净无我。知识相如幻。观识性如幻。菩萨尔时作是念。世间甚为狂痴。所谓从忆想分别识起于世间。与心意识合。三界但皆是识。是心意识亦无形无方。不在法内不在法外。凡夫为虚妄相应所缚故。于识阴中贪着若我若我所。是人贪着识阴在内。贪着识阴在外。贪着识阴在内外。贪着识阴在彼我。是人贵此识阴为识阴所缚。受识阴味说识阴相。所谓若心若意若识。随味行故贪受识阴。是人为识所缚。识阴合故为心意识所牵。以心意识因缘力故生是凡夫。若起下思得下身。若起上思得上身。若起中思得中身。是人随心意识力故。生依止诸入。贪着识阴故。不脱生老病死忧悲苦恼。菩萨于此中如实正观选择识阴。如实正观识阴无常相故。过去识阴不贪不着不念。知非阴是识阴。未来世识阴亦不贪不着不念。知非阴是识阴。现在识阴亦不依止。如实知识阴无常相。如实知识阴生灭相。若如是思惟正观识阴。是名正观入识阴道。所谓如实知识。如实知识集。如实知识灭。如实知识灭道。是人如实观识阴集灭相。能坏识阴。能断一切相。知识阴集灭相。亦通达识阴集灭相。菩萨尔时亦不生识阴。亦不灭识阴。是识阴从本已来无生。如是观时不分别识灭相。通达识阴无生相。何以故。持世。是识阴无生无相无成。是识阴生性虚妄故。入在无生相中。持世。识阴终不有生成相。是识阴相从众因缘生。持世。菩萨摩诃萨如是观因缘法。非阴是识阴。观察选择信解证知。通达诸所有识悉皆知实。菩萨知识阴实故。如是一切所缘知皆破坏。持世。菩萨摩诃萨如是观识阴。知是识阴无生者。无作者无起者。无受者无所受者。但以众缘生。众缘合故有。缘见闻觉识法故系有。从本已来常毕竟空。如是观识阴时。即知识阴是无作无起相。不贵不着。持世。菩萨摩诃萨如是正观察选择入识阴。若菩萨能如是方便入五阴。能如是方便正观五阴。是名通达入五阴集灭道。皆能断诸阴相。真知五阴方便。以是方便故。于五受阴中。不贪不着不缚不系。如实知色无常相。是菩萨若于色有欲染则能除断。亦如实知受想行识。亦如实知受想行识无常相。若于受想行识中。有欲染则能除断。菩萨于五受阴中除断欲染故。随顺通达决定五阴方便。如是观时。能知五受阴细微生灭相 |